Dünya çapında korona virüsü salgını devam ediyor. Bu dönemde hepimizin de öğrendiği gibi en önemli korunma yöntemi doğru maske kullanımı, mesafe ve temizlik kurallarına uymak.
Tabii bu dönemde güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmakta çok önemli. Güçlü bir bağışıklık sistemi için de sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzenine sahip olmak çok değerli. Bağışıklık sistemimiz üzerine vitamin ve minerallerinde etkisi çok büyük. Bu yüzden bugün D vitaminin görevlerinden ve covid-19 dönemindeki öneminden bahsedeceğiz.
D vitamininin görevleri:
- Vücutta anti-mikrobiyal peptit sentezini sağlıyor ve antioksidan genler üzerinde olumlu etkiye sahip.
- Hücresel bağışıklığı güçlendiriyor.
- D vitaminin solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu etkisi olduğu çalışmalarla desteklenmektedir.
Nasıl sentezlenir? Vücuda nasıl alınır?
- Güneşten gelen UVB ışığı etkisiyle D3 vitamini cilt paratiroid-karaciğer-böbrek ile sentezleniyor. D3 vitamini veya gıdalarla alınan D2 ile D3 vitaminleri vücudumuz tarafından aktif forma çevriliyor.
- D vitamini, yağda çözünen bir vitamin olup, zeytin yağı, zeytin, avokado gibi yağ kaynakları ile birlikte tüketildiğinde vücutta emilimi artıyor.
- Kış mevsimi gibi güneşe az maruz kaldığımız zamanlarda, UVB ışınları ile temas azaldığı için D vitamini seviyesi düşüyor.
Günlük alınması gereken miktar nedir?
- Kandaki D vitamini seviyesinin 20 ng/ml (50 nmol/L)’ye karşılık gelebilmesi için günlük alınması gerekli olan D vitamini takviyesi 70 yaş altı için 600 IU/gün; 71 yaş üstü bireyler için 800 IU/gün olarak tavsiye edilmektedir.
COVID-19 Dönemi ve D Vitamini
COVID-19 pandemi süresi boyunca, karantina ve korunma tedbirleri nedeniyle güneş ile temasın azalmasından dolayı D vitamini takviyesi oldukça önem kazanıyor. Karantina döneminde güneş ışınına maruz kalma ihtimalimiz azaldığı için D vitamini eksikliği yaşama ihtimalimiz oldukça yüksek. Bu durumda bağışıklık sistemimizi olumsuz etkileyerek, hastalıklara yakalanma riskimizi arttırıyor.
COVID-19 için koruyucu olarak hedeflenen D vitamini seviyesi 2-3 kat daha yüksek olup, 40–60 ng/mL (100–150 nmol/L) önerilmektedir.
Kaynaklar:
Jakovac, H. (2020). COVID-19 and vitamin D—Is there a link and an opportunity for intervention?. American Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism, 318(5), E589-E589
Grant, W. B., Lahore, H., McDonnell, S. L., Baggerly, C. A., French, C. B., Aliano, J. L., & Bhattoa, H. P. (2020). Evidence that vitamin D supplementation could reduce risk of influenza and COVID-19 infections and deaths. Nutrients, 12(4), 988.
Zhang, J., Xie, B., & Hashimoto, K. (2020). Current status of potential therapeutic candidates for the COVID-19 crisis. Brain, Behavior, and Immunity
Ross, A. C., Manson, J. E., Abrams, S. A., Aloia, J. F., Brannon, P. M., Clinton, S. K., … & Kovacs, C. S. (2011). The 2011 report on dietary reference intakes for calcium and vitamin D from the Institute of Medicine: what clinicians need to know. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 96(1), 53-58.