Bağışıklık Sistemi ve Beslenme

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ NEDİR?

Bağışıklık, vücudumuzun enfeksiyon ve hastalığa karşı savunma yeteneğidir.
Bağışıklık sistemi çeşitli hücre, doku ve moleküllerden oluşmaktadır. Bağışıklık sistemi inatçı(spesifik olmayan) ve uyarlanabilir(spesifik ve edinilmiş) olarak ikiye ayrılır. Doğuştan gelen yani spesifik olmayan bağışıklık vücut tehlikeye maruz kaldığında çok hızlı yanıt verir fakat vücudun tehlikeye maruz kaldığı kaynağa bakmaksızın bütün tehlikelere aynı tepkiyi gösterir. Sonradan elde edilen bağışıklıkta ise vücut bulaşıcı bir ajanla ilk kez karşılaştıktan itibaren koruma mekanizması devreye girer fakat doğuştan gelen bağışıklığa göre bu tepki daha uzun sürer ama vücut aynı risk faktörü ile karşı karşıya kaldığında kendini koruma özelliğini tamamlamış olur ve daha hızlı tepki verir. İki bağışıklık tipi de tek başına değil sinerjist bir şekilde çalışmaktadır.

Doğuştan gelen bağışıklık, doğumdan itibaren bireyin olgunlaşma süresi boyunca gelişmeye devam etmektedir. Birey erişkinlik dönemine geldiğinde doğuştan gelen bağışıklık gelişimini tamamlamış olur.


BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?

• Kötü beslenme alışkanlıklarına sahip olmak,

• Vitamin, mineral ve protein alımının yetersiz olması,

• Alkol, sigara ve uyuşturucu tüketimi,

• Kimyasal ilaç alımı,

• Serbest radikallere maruz kalmak (Radyasyon),

• Vücut ve çevre temizliğine gerekli özeni göstermemek,

• Hava kirliliğine maruz kalmak,

• Yetersiz egzersiz yapmak veya hareketsizlik,

• Şişmanlık, obezite,

• Viral ve bakteriyel enfeksiyon durumu,

• Düzensiz uyku uyumak,

• Yetersiz güneş ışından yararlanmak ve UV ışınlara maruz kalmak,

• Sıkça değişkenlik gösteren sıcaklıklara vücut ısısının maruz kalması.

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİMİZİ NASIL GÜÇLENDİREBİLİRİZ?

Hastalıklardan korunmamızı sağlayan bağışıklık sistemimizi olumsuz etkileyen faktörler gibi olumlu etkenlerde bulunmakta. Günlük rutininize bazı alışkanlıklar ekleyerek siz de bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz.

 
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
Eğer yetersiz ve dengesiz bir beslenme planına sahipseniz bu durum bağışıklık sisteminizi olumsuz etkilemekte. Bağışıklık sisteminizi güçlendirmeniz için beslenme planınızı gözden geçirmekte fayda var.

Güçlü bir bağışıklık sisteminin temellerinden biri yeterli ve sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olmaktan geçiyor. Eğer gün içerisinde yeterli kalori tüketmiyorsanız, tüketmeniz gerektiği kadar makro besin ögelerini yani karbonhidrat, protein ve yağları tüketmiyorsanız bu durum bağışıklık sisteminizi olumsuz etkileyebilmekte. Bu yüzden bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için beslenme planınızı gözden geçirmek yararlı olacaktır.

D VİTAMİNİ ÇOK ÖNEMLİ!!
D vitamini doğal olarak güneş yoluyla insan derisinde sentezlenmektedir. D vitamini eksikliği durumu bağışıklık sistemimizi olumsuz etkiliyor. Bu yüzden günde 10-15 güneşlenmekte fayda olacaktır.

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİMİZİ DESTEKLEYECEK BESİNLER NELERDİR?

• Süt ve süt ürünleri, kırmızı et, kümes hayvanları, yumurta ve deniz ürünleri gibi çinko içeriğince zengin besinler
  
  
• Selenyum içeriği yüksek besinler; brezilya fındığı, yumurta, tavuk, hindi, balık, deniz ürünleri, kuruyemişler ve tahıllar
  
  
• Demir içeriği yüksek besinler; kırmızı et, fasulye, fındık, yeşil yapraklı sebzeler
  
  
• A vitamini açısından zengin besinler; havuç, tatlı patates, kabak ve benzeri sarı-turuncu sebzelerde, lahana, ıspanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler
  
  
• C vitamini kaynağı besinler; kuşburnu, turunçgiller, kivi, çilek, kızılcık, ananas, taze yeşil ve kırmızı biber, kara lahana, maydanoz, karnabahar, ıspanak gibi meyve ve sebzeler
  
  
• Probiyotikler- peynir, fermente yoğurtlar, fermente süt, ayran kefir
  
  
• Beta glukan kaynakları- arpa, yulaf, buğday gibi tahıllar ve mantar
  
  
• Ginseng

• Zerdaçal

Yukarıda bağışıklık sistemimizi destekleyecek besinlerden bahsettik fakat unutmamakta fayda var bağışıklık sisteminiz güçlendirmedeki en önemli faktörlerden biri kendinize uygun dengeli ve sağlıklı bir beslenme planına sahip olmaktan geçiyor. Beslenme kişiye özel olup, sağlık problemleri, yaş, cinsiyet gibi birçok faktörün beslenme düzeninizi etkilemektedir. Bu yüzden yukarıdaki besinlerin hepsini aynı anda beslenme planınıza dahil etmek yerine, bir beslenme uzmanından destek almanızı tavsiye ederim.